Erradikalizazio bortitza

Erradikalizazio bortitza

Erradikalizazioa norbanako batek sinesmen-sistema erradikal bat hartzea da. Horren ezaugarria da, lehenik eta behin, continuum ideologikoan zentratuago edo malguago kokatzeko joera duen gizartearen gehiengoagatik baztertua izatea, eta, bigarrenik, indarkeriaren erabilera justifikatzea helburu politikoak, erlijiosoak edo bestelako gizarte-aldaketak lortzeko. Kasu honetan, erradikalizazio bortitzari buruz ariko ginateke.

Erradikalizazio bortitzaren prozesua ulertzeko, beharrezkoa da erradikalizazio kognitiboa eta jokabide-erradikalizazioa bereiztea. Lehenengoak “ideien erradikalizazioari” egiten dio erreferentzia, eta bigarrenak, berriz, “ekintzen erradikalizazioari”. Biak dira indarkeria politiko edo erlijiosorako beharrezko baldintzak, baina haien arteko harremana ez dago argi. Askotan, erradikalizazio kognitiboa eta jokabide-erradikalizazioa batu egiten dira indarkeriaren aurretik, baina gerta daiteke indarkeria ez gauzatzea.

Testuinguru horretan, hainbat eredu teoriko daude bi dimentsioak, kognitiboa eta jokabidezkoa, nola erlazionatzen diren azaltzen saiatzen direnak, erradikalizazio-prozesuan ideologiek duten pisuan, edo, hala badagokio, harreman sozialetan arreta gehiago edo gutxiago jarriz.

Hafez eta Mullins egileek prozesu horiei buruzko aurkikuntza nagusiak laburbildu dituzte, eta lau piezaz osatutako eredu bat proposatu dute, puzzle gisa.

Lehenengoa, irain pertsonalak eta taldekoak izango lirateke, gizabanakoarengan benetako edo sentitutako diskriminazio-sentimendua sortzen dutenak eta kontaketa biktimistak sortzen dituztenak. Bigarrena, pertsonen arteko sareak eta loturak dira, muturreko jarrera eta sinesmenen transmisio uhal gisa jarduten dutenak. Hirugarrena, munduari buruzko ideologia eta gizabanakoak munduan betetzen duen lekua. Eta, azkenik, laugarren pieza, atzemate-prozesuak eta erradikalizazio bortitza gertatzen diren inguruneei buruzkoa da, birtualak izan daitezkeenak edo mundu errealeko aurrez aurreko erlazioetan. Baina ez dute zehaztu zer pisu duen lau pieza horietako bakoitzak helburu politikoak lortzeko indarkeria justifikatzera daraman erradikalizazio-prozesu batean. Edonola ere, tamaina eta ahokatzeko modua kasu bakoitzaren araberakoa izango da.