Testigantza
María Jiménez
Komunikazioan doktorea
Bideoaren transkripzioa
Testigantza
Testigantza terminoa definitzeko, lehenik lekukoaz hitz egin behar dugu. Latinez, lekukoari erreferentzia egiten dioten bi hitz daude: testis eta superstes. Testis hitzak etimologikoki hirugarrena esan nahi du auzi batean, eta hortik dator oraingo lekuko terminoa. Superstes hitzak esperientzia bat bizi izan duen pertsona bat esan nahi du, amaierara arte bizi izan duena eta hari buruzko testigantza emateko gaitasuna duena. Terrorismotik bizirik atera direnak eta biktimen senideak bigarren kontzeptu horretan sartuta egongo lirateke, superstes kontzeptuan. Bizi izandakoaren izugarrikeria kontatu ahal izateak agerian uzten du hori, nahiz eta inoiz ez den nahikoa izango izugarrikeria horren larritasuna transmititzeko edo ondorioen amaierara arte gu geuk ulertu ahal izateko. Izatez, Primo Levi-k esan zuen izugarrikeriaren ondorioak azkeneraino bizi izan zituztenek ezin izango zutela inoiz horren inguruko testigantzarik eman, berak “hondoratuak” deitzen ziela, eta testigantza eman zezaketenak “bizirik atera zirenak” zirela. Testigantza ematen duten pertsonak lekuko moral bihurtzen dira. Pertsona horiek itxaropena dute etorkizunean beren testigantza entzungo duenak edo irakurriko duenak jasan zuten izugarrikeriari uko egitearen kargu egingo direla eta, gainera, testigantza horrekin bizi izandako izugarrikeria behin betiko argitara aterako dela.
Bibliografia osagarria
- AGAMBEN, Giorgio. (2000): Lo que queda de Auschwitz. El archivo y el testigo, Valencia, Pretextos.
- ARREGI, Joseba. (2015): El terror de ETA. La narrativa de las víctimas, Madrid, Tecnos.
- LEVI, Primo. (1989): Los hundidos y los salvados, Barcelona, Muchnik Editores.
- REYES MATE, Manuel. (2013): La piedra desechada, Madrid, Trotta.
- REYES MATE, Manuel. (2012): “La práctica de la justicia victimal y el valor público del testimonio de las víctimas del terrorismo”, San Sebastián, Eguzkilore, nº. 26, (pp. 193-199).
- JIMÉNEZ, María. (2018): El valor del testimonio. Las aportaciones de las víctimas de ETA al relato y a la sensibilización de la sociedad, Tesis doctoral, Universidad de Navarra.
