Estortsioa

Gaizka Fernández Soldevilla

Terrorismoaren Biktimen Oroimenerako Zentro Fundazioako Artxibo, Ikerketa eta Dokumentazio arloko burua

Estortsioa

Talde terrorista bat jendea hiltzen hasteko, lehenago oinarrizko aurrebaldintza bat bete behar da, dirua lortzea. Askatuei armak, lehergailuak, autoak, pisuak ordaintzeko dirua. Nola lortu zuen ETAk diru hori? Badakigu hiru finantzaketa-iturri nagusi daudela.

Lehena, lapurretak izan ziren. Bankuei edo bestelako erakundeei egindako lapurretak. Bigarrena, aske geratzearen truke erreskatea eskatzen zitzaien pertsonen familiak bahitzea izan zen. Eta hirugarrena, estortsioa izan zen. Eskuarki iraultza zerga bezala ezagutzen da, baina kontu handiz ibili behar da termino horrekin, ETAk berak asmatu zuen eta oso errealitate dramatikoa ezkutatzen du. Euskal Herriko eta Nafarroako zuzendarien, enpresaburuen eta exekutiboen aurkako xantaia ekonomiko eta sistematikoa izan zen, eta batzuetan baita Espainiako gainerako lurraldeetakoa ere. ETAk gutunak bidaltzen zizkien diru kopuru jakin bat ordaintzeko mehatxua eginez, eta hala egiten ez bazuten, mehatxuen intentsitateak gora egiten zuten. Azkenean atentatuak jasan zituzten eta horietako batzuk hilak izan ziren. Mundu osoan mafiek eta talde terroristek erabiltzen duten estortsio hori Xabier Zumalderen “ahuntzek” sartu zuten Euskal Herrian 60ko hamarkadaren erdialdean, baina ez zuten arrakastarik izan. Hala ere, 1975ean polimiliek (ETA-PM) berreskuratu zuten, eta 1977ra arte erabili zuten. Ordurako, Komando Autonomo Antikapitalistek (KAA) eta ETA Militarrek (ETA-M) heredatu, perfekzionatu eta hobetu egin zuten. Talde horrek lortu du diru gehien estortsioaren bidez. Zenbat enpresarik ordaindu zuten? Ez dakigu ziur. Badakigu 1993tik kobratzeari utzi zion arte, ETAk estortsioa egin zuela edo estortsioa egiten saiatu zela, hau da, gutunak bidali zizkien 10.000 enpresabururi. Ez dakigu zenbat enpresariri egin zioten estortsioa lehenago. Ziur gaude diru horrek 2018ra arte bizirauteko aukera eman ziola ETAri.

© Copyright - Terrorismoaren biktimen ikus-entzunezko glosategia