Gorrotoaren diskurtsoa
Martín Alonso
Filosofia Institutuko katedraduna
Bideoaren transkripzioa
Gorrotoaren diskurtsoa
Ingelesetik datorren adierazpena da, eta ez da gorroto-delituarekin nahastu behar. Ez dago ezarritako definiziorik, oro har onartutakorik, baina terminoaren erdigunean akordio bat dago eta polemika, berriz, muga-kasuei dagokienez. Zentzu orokorrari dagokionez, kolektibo baten aurka etsaitasuna sortzen, sustatzen edo justifikatzen duten adierazpenak ditu. Kasu polemikoak edo muga-kasuak, esate baterako, adierazpen-askatasuna oinarrizko eskubideak zapaltzea justifikatzeko erabiltzen denean; eta, alderantzizko zentzuan, hiperzuzenketa politiko egoeraren ondorioz iritziak ematea debekatzen denean.
Gorroto-diskurtsoek jarraipen bat dute, in crescendo bat, hainbat aukera dituena: justifikazioa, barreiatzea, diskriminazioa, markatzea, eta, azken muturrean, gorrotora bultzatzea. Azken hori, diskurtsoaren fasean, ekintzaren aurreko azken etapan da. Gorrotoaren diskurtsoak, normalean, bi osagai ditu: bata, osagai kognitiboa da, kategoria bat esleitzeko modua, ezaugarri negatibo bat esaterako, normalean “gu” ez den beste talde bateko kideei dagokiena, “haiek”. Dimentsio sozial bat ere badu, estigmatizatutako kategoria gutxiagotasun- edo zaurgarritasun-egoeran egotearekin zerikusia duena, eta, beraz, tratamendu bidegabeen biktima izan daitekeena. Esentzialismoaren ideien aurka, betiereko etsaiak daudela dioen ideiaren aurka, kategorizazio negatiboa, hau da, gorroto-diskurtsoa prozesu ireki eta oso aldakorra da, kontzeptuaren ezaugarrien arabera gizartea eraikitzeko gai dena. Gorrotoa mobilizatzea ezinbesteko baldintza da, baina ez da indarkeria zabaltzeko bestekoa.
Bibliografia osagarria
- ELÓSEGUI, María. (2017): “Las recomendaciones de la ECRI sobre discurso del odio y la adecuación del ordenamiento jurídico español a las mismas”, Revista General de Derecho Canónico y Derecho Eclesiástico del Estado, nº 44.
- ESQUIVEL, Yéssica. (2016): “El discurso del odio en la jurisprudencia del Tribunal Europeo de Derechos Humanos”, Cuestiones Constitucionales. Revista Mexicana de Derecho Constitucional, nº 35.
- GASCÓN, Andrés (2016): El discurso del odio en el ordenamiento jurídico español: su adecuación a los estándares internacionales de protección, Cizur Menor, Aranzadi.
- HERZ, Michael; y MOLNAR, Peter. (eds.) (2012): The content and context of hate speech. Rethinking regulation and responses. Cambridge, Cambridge University Press.
- DI ROSA, Alessandro. (2019): “Performative hate speech acts. Perlocutionary and illocutionary understandings in international human rights law”, The Age of Human Rights Journal, nº 12, (pp. 105-132).